اين موزه در سال 1374 در تالار اصلي بناي تاريخي بقعه " شيخ شهاب الدين هروي "تاسيس گرديد و آثار فرهنگي مربوط به ادب و عرفان را گرد هم آورد.موزه ادب و عرفان از موزه هاي تخصصي كشور در نوع خود محسوب مي شود.اين موزه بيشتر ارائه كننده آثار دوره هاي تاريخي صفوي تا قا جاريه است. در بخش ادبي موزه نيز آثار نفيسي از كتب خطي دوران صفوي تا قاجار از قبيل قرآن هاي خطي با جلد مذهب لاكي و ديوان شعرا و عرفا مانند ديوان جلال الدين مولوي و گلستان سعدي وجود دارد،كتاب هاي مزين به نقوش مينياتوري زيبا با آقار خوش نويسي شده از اين جمله اند.همچنين قطعه خط هايي به خط شكسته و نستعليق از آثلر "استاد عبد المجيد طالقاني"از خوش نويسان قاجاريه و نيز زيارت نامه حضرت سيد الشهدا به قلم "مير آقاي اهري"و نيز آثار ي از استاد درويش معروف در آن به نمايش گذاشته شده است.از آثار بسيار شگفت آور اين بخش طوماري است پار چه اي به طول 360 سانتي متر و به عرض 50 سانتي متر كه مزين به سوره هاي كلام الله مجيد به خط نسخ ،ثلث و غبار است.اين سوره ها در داخل نقوش اسليمي و ترنجي جاي گرفته اند.اين طومار متعلق به دوره صفويه است.در بخش عرفان نيز تابلو هاي نقاشي از دوره قاجاريه و مجموعه جالبي از انواع كشكول هاي دراويش از جنس چوب ،سفال،چيني و برنز كه داراي كتيبه ها و نقوشي از مجالس درويشان و انواع كلا هاي مخصوص آنان و نيز تبر زين هاي مرصع طلا كوب و نقره كوب ،فراهم آمده است.از ديگر اشياي نفيس اين بخش ،در چوبي پاشنه گردان است اين در تمامي كنده كاري و منبت كاري شده است و داراي كتيبه اي متعلق به قرن هفتم ه. ق است.بناي اين موزه را به شاه عباس صفوي نسبت مي دهند.اين بنا داراي يك ايوان بزرگ ،دو مناره بلند،دو ايوان كوچكفيك ايوان بزرگ و يك مسجد بزرگ و خانقاه معروف به قوش خانه و اتاق هاي متعدد است.